ماجرای رفورمولاسیون با نگاهی به سیر تحول دیور اوم اسپرت از ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۷

کریستین دیور – اوم اسپرت ۲۰۱۷ (Christian Dior – Homme Sport 2017)

سال تولید: ۲۰۱۷

کشور: فرانسه

گروه بویایی: چوبی آروماتیک (Woody Aromatic)

عطار: فرانسوا دماشی (François Demachy)

 نُتهای برتر: گریپ فروت، پرتقال خونی، چوب سندل، لیمو، وتیور (خس خس)

فصول استفاده: بهار و تابستان

…بذارین از اول موضوع رو بررسی کنیم. اینکه چطوری به اینجا رسیدیم همش از عطر Dior Homme سال ۲۰۰۵ شروع شد. این عطر واقعا انفجاری بود که دیور رو – که از سال ۱۹۹۷ بعد از عطر Dune Pour Homme چیز چشمگیری به دنیای عطرهای مردونه اضافه نکرده بود – یک شبه به عرش رسوند. موفقیتی که دیور با ساختار منحصر بفرد میوه ای، کهربایی، زنبقی Homme 2005 بدست آورد بازتعریف مردانگی توی دنیای عطر بعد از Fahrenheit 1989 رو بار دیگه به دیور سپرد. هم دیور اوم و هم فارنهایت عطرهای مردانه ای هستن که به وضوح لبه های زنانه و عشوه گری رو به نمایش میذارن بدون اینکه مردهای سیبیلو رو از این که عطرشون ممکنه بوی زنانه بده نگران کنن. توی اوم ۲۰۰۵ میشه گفت که این روند رو تاثیر جادویی زنبق بعهده داره. یکی از گرونترین مواد عطرسازی با قیمت حدود ده هزار یورو برای هر پوند (تقریبا نیم کیلو). ولخرجی شگفت انگیز دیور برای یک عطر مردانه (که معمولا ترکیبات کم خرجتری نسبت به عطرهای زنانه دارن) با این همه زنبق، میشه گفت از یک برند دیزاینر هرچند رده بالا تقریبا محال بود.

این عطر توسط اولیویه پولژ – پسر ژاک پولژ معروف که عطرساز فیکس برند شنل هست – ساخته شد و پس از اون توسط فرانسوا دماشی عطار فیکس دیور مدیریت شد. دماشی همچنین مسئولیت ساخت فلنکرهای بعدی این عطر رو به عهده گرفت.

قضیۀ رفورمولاسین و آب به شیر اضافه کردن توی برندهای دیزاینر ماجرایی روتین و جاافتاده هست که هر از چندی گریبان گیر یکی از عطرهای مطرح و پرطرفدار هم میشه. چرای این مقوله جای بحث فراوان داره که مفصلا و به اختصاص توی پستهای علمی پایۀ همین سایت میتونین بخونینش. اما مساله اینه که این اتفاق میفته و به قبر اجدادشون قسم میخورن که این کار رو نمیکنن اما در اکثر موارد چنان حرفه ای این کار رو میکنن که شما ممکن نیست گاف بگیرین مگر دو نسخه که سالها بینشون فاصله داشته رو تست کنین. از طرف دیگه از اونجایی که توی ایران ماجرای رفورمولاسیون بیشتر به اخبار قهوه خونه ای و توهم شبیه هست تا اطلاعات با پایه و اساس، این موضوع به شدت مثل شایعه بزرگ میشه و وسعت میگیره تا جایی که باورش بسیار سهل میشه.

بگذریم، سیاستی که دیور در قبال سری Homme اعمال کرد بسیار جالبه. این کلکسیون نه تنها از سایۀ رفورمولاسیون در امان نموندن که هر بچ (سری تولید) رو با تاریخی به صورت رسمی وارد بازار کردن، انگار که میخواست مستقیما به تغییر این عطرها اشاره کنه. مثلا دیور Homme خودش دو ورژن ۲۰۰۵ و ۲۰۱۱ داره، Homme Intense ورژنهای ۲۰۰۷ و ۲۰۱۱ داره، Homme Cologne نسخه های ۲۰۰۷ و ۲۰۱۳ و نهایتا Homme Sport که با سه تولید تو سالهای ۲۰۰۸، ۲۰۱۲ و ۲۰۱۷ رکورد داره. این از طرفی دیور رو تیو کنترل کردن بودجه مواد خام عطرهای این کلکسیون یاری میکنه، از طرف دیگه این باور که عطرهای این مجموعه رفورموله میشن رو از ذهن مخاطب پاک میکنه. در واقع یه تکنیک بازار گردونی ساده هست.

شکی نیست که دماشی برای نشون دادن مهارت خودش تو هماهنگ سازی زنبق با دنیای عطرهای اسپرت سری Sport رو تولید کرد. زنبق نه تنها یکی از گرونترین مواد عطرسازی هست که حسی کاملا اشرافی، رسمی، سنگین و باوقار رو القا میکنه که به سختی با فضای کژوال و اسپرت همساز میشه. عطرهای اسپرت جزو جدایی ناپذیر برندهای دیزاینر هستن. شما به ندرت شاهد این هستین که یک برند نیش یا آرتیزان عطری با عنوان اسپرت بده بیرون اما برندهای دیزاینر مجبور هستن برای ربودن مخاطب از همدیگه دست به همچین حرکاتی بزنن.

بد یا خوب دیور اوم اسپرت ۲۰۱۷ عطری هست فِرِش و خنک و چوبی با رگه های مرکباتی که به مراتب توی عطرهای اسپرت برندهای دیزاینر تکرار شده. از کارهای مون بلان تا دولچه گابانا لایت بلو مردانه تا شنل الور اسپرت اکستریم. شروع این عطر مثل یک حرکت انفجاری توی موتور اتومبیلی هست که قراره با سرعت کم و مداوم حرکت کنه. این شروع جذاب ترکیبی هست از نتهای خوشمزه و آبدار گلابی در کنار گریپ فروت و پرتقال خونی و لیمو. همون اکورد مرکباتی مشهور که سالهاست توی شروع عطرهای مردونۀ اسپرت نقش بسزایی داره و معمولا هم در ادامه یه فضای ادویه ای و فلفلی بی آزار و نهایتا یک بستر چوبی دنبالۀ این شروع مرکباتی هست. دقیقا مثل اون چیزی که توی دیور اوم اسپرت ۲۰۱۷ اتفاق میفته. شروع مرکبات و بازی جوز هندی و فلفل و نهایتا بستر چوب سندل و وتیور.

واژۀ اسپرت وقتی به عنوان یک فلنکر روی یه عطر حک میشه، معمولا نباید منتظر خبر خوب باشیم، مگر استثنایی رخ بده. عطر اسپرت عطری هست بی دغدغه و بی شیله پیله و کژوال که روی هویت بویاییش تاکید نمیکنه. دیور اوم اسپرت ۲۰۱۷ هم عطری هست که یک “معرفه” رو به “نکره” تبدیل کرد. فضای بویایی مشخص و شناخته شدۀ ورژن مادر رو به فضایی بی هویت و گمنام تبدیل کرد. یک بو، یک رایحۀ خوش شبیه میلیونها عطر و میلیونها چهرۀ دیگه. به عنوان یه عطر تابستونی بهاری خنک و مفرح عطر خوبیه اما فقط همین، عطر خوبیه. موندگاری و نشر بوی خوبی هم داره منتها کاش حداقل اون فضای مرکباتی ترش که تیرۀ پشتمون رو میلرزوند توش بازسازی میشد.

★★★