در انتهای قسمت اول پست عنبر نهنگ اشاره ای داشتم به جایگزینهای سنتتیک این نُت گرون قیمت. همونطور که میدونیم نُتهای سنتتیک دو دسته هستن. یا معادل طبیعیشون توی طبیعت وجود داره مثل وانیلین و کومارین که به ترتیب مواد اصلی وانیل و دانۀ تونکا هستن، یا معادلشون توی طبیعت وجود نداره (یا اگر هم هست به صورت طبیعی توی عطر استفاده نمیشه) مثل بوی اقیانوس یا اوزون. جایگزینهای سنتتیک (انسان-ساخت) عنبر نهنگ بدون شک جزو دستۀ اول هستن. این جایگزینها برای پایین آوردن قیمت عطر (چرا که عنبر طبیعی قیمت بالایی داره) و همچنین تضمین بهداشت عطر (عنبر طبیعی میتونه حساسیت زا هم باشه) و همچنین به منظور در دسترس گذاشتن این ماده توی عطرسازی (عنبر نهنگ کمیاب هست و هر کدومش با اون یکی فرق داره) ساخته میشن.
امبروکس یا امبرکساید (Ambrox با فرمول شیمیایی C16H28O که با اسم تجاری امبروکسان فروش میره) یکی از مطرحترین این جایگزینها هست. میدونم که الان دارین فکر میکنین چقدر اسمش صنعتی و کارخونه ای به نظر میاد و احتمالا دارین فکر میکنین ممکن نیست این مادۀ خام عطرسازی رو تست کرده باشین. دقیقا برعکس! نه تنها تو خیلی از عطرهاتون که تو خیلی از موادی که در پیرامون شما هستم این ماده بکار رفته، مثلا توی پودرلباسشویی شما. امبروکس ماده ای مُشکی، چوبی و شیرین هست که اگر رایحه اش قابل لمس میبود حسی هم تُرد و هم مخملی میداشت. این ماده توی سالهای ۱۹۵۰ توسط لابراتوار فرمنیخ (Firmenich) به منظور جایگزینی برای عنبر نهنگ به صورت آزمایشگاهی از لادن استخراج شد که بخاطر قدرت موندگاری بالایی که داره توی بستر عطرها استفاده میشه و فضای بویایی چوبی بلوند، فضای نمکی شبیه بوی پوست، و رایحه ای کرم مانند، تمیز و حیوانی داره که در مجموع توی عطر به صورت بویی معدنی و گازدار و گرم و شیرین و دعوت کننده که بیشتر شبیه بوی بدن هست نمایان میشه.
جالبه که رایحۀ این ماده علیرغم منشا گیاهی که از گل لادن میگیره هیچ ربطی نه به روغن سیستوس و نه به صمغ لادن داره چرا که یک تک مولکول شیمیایی هست که این همه قابلیت بویایی از خودش نشون میده. البته مواد جایگزین عنبر نهنگ فقط به امبروکس ختم نمیشن و فقط هم در انحصار فرمنیخ نیستن. به عنوان مثال امبراروم (Ambrarome) ساختۀ شرکت Synarome، امبرِین (Amberain) ساختۀ شرکت International Flavors & Fragrance و امبروفیکس (Ambrofix) ساختۀ شرکت Givaudan و بسیاری دیگه همگی جزو مواد جایگزین عنبر نهنگ حساب میان.
برسیم به بحث عطرهایی که این ماده توشون خیلی بارز حضور داره. بهترین نمونه برای مثال زدن عطر Christian Dior Sauvage هست که بخاطر دوز بالای امبروکسان به یک تاپ سلر و عطر پرفروش و پرطرفدار تبدیل شده. مورد بعدی عطر Dolce&Gabbana Light Blue هست. همچنین علت مجبوبیت و گیرایی عطرهای Geranium Pour Monsieur و French Lover و Portrait of a Lady از برند Frederic Malle همین عنصر هست. دیور دیون (Dior Dune) همنشینی نُتهای مرکباتی تازه و اکورد کهربای تاریک و شیرین و خزۀ درخت بلوط و پچولی هست. توی این ترکیب رایحه ای نمکی و دریایی نهفته هست که حس عنبر نهنگ رو میده و خب حدس میزنین چی باشه؟ عطر Muscs Koublaï Khän از برند Serge Lutens زیر لایه لایه نُتهای حیوانی تاریکش حسی نمکی و پوست مانند از عنبر رو با امبروکسان میسازه. عطر Oligarch از Roja Dove تراکم حجیمی از امبروکسان رو با آیزو ای سوپر مسلح کرده که کلید موفقیت این عطر هست. عطر معروف هرمس Eau des Merveilles بوی چوبی و نمکی و دریایی خشک مشخصی داره که نیاز نیست بگم از چیه! و همچنین عطر Not a Perfume از برند فرانسوی Juliette has a Gun هم حجم بسیار بالایی از امبروکسان رو توی عطرش به عنوان تک عنصر محلول با الکل داره.
اسنتریک مولکول صفر دو رو فراموش کردید ذکر کنید؟آیا عطر دیگه ای هم با بوی مشابه این عطر داریم ک روی پوست های مختلف رایحه مختلفی بده؟و اغوا کننده هم باشه
سلام این دو عطر زیر تا حدی مشابه هستن اما دقیقا همون بو نیستن و دقیقا نمیشه گفت روی هر پوستی یه رایحه دارن:
Le Labo Another 13
Atelier Cologne Cedre Atlas
با عرض سلام و خسته نباشید🌺
من مطلبی از سایتتون خوندم درباره آمبروکسان و آیزو ای سوپر
میخواستم بپرسم این دو رو از کجا میتونم تهیه کنم؟🌹با تشکر
https://shop.perfumersapprentice.com/
درود بر آقا کیوان
من دو تا عطری که این ماده درشون به کار رفته رو دارم و خیلی دوستشون دارم. اما نمی دونم بوی امبروکسان چه جوریه و چقدر تو این دو تا عطر نقش داره؟
باراوندا نازوماتو
کژوال چیک جیونچی
طبق این لینک در هرم نت های این عطرها مستقیما آمبروکس نام برده شده است
https://www.fragrantica.com/notes/Ambroxan-563.html
سلام مجدد
دیور ساواج رو دیروز تست کردم و اینو میتونم درباره اش بگم :
مرکبات مرکبات مرکبات مرکبات مرکبات فلفل مرکبات مرکبات مرکبات مرکبات . . . بعد از دو سه ساعت : آررررره اینه آرررره خووودشه !!!!
یه بوی آشنا اما نه مثه بقیه ی آشناها ، یه آشنایی که حسابش از بقیه جدا است و هر چقدر آدم فکر میکنه یادش نمیاد کی و کجا باهاش برخورد کرده !
آره خلاصه بالاخره بوی عنبر(البته از نوع سینتتیکش)رو توفیق یافتم تجربه کنم . منتها درباره ساواژ میگم که نه این عطر من نیست ، دوز بالای رایحه ی مرکباتی نت آغازینش مثه این بود که یه بوکسور حرفه ای بدون سلام علیک و بدون هیچ دلیلی منو با یک شخص دیگه ای که باهاش پدرکشتگی دیرینه ای داشته تو خیابون اشتباه گرفته و بی مقدمه و یهویی دو تا هوک چپ و راست نثارم کرده باشه ! اگه اون بوی نت میانی از اول بارز بود و حس عنبرکیش(عنبرک=عنبر کوچک،کافش کاف تحقیر و تقلیله و تصغیره،فحشم ندین چون از خودم درآوردم)آره اگه اون حس عنبری الکیش از اول حضور داشت شاید انتخابش میکردم ولی با این وضعی که عرض شد ، نه به هیچ وجه . با احترام
مرسی مقاله ی خیلی خوبی بود
من متأسفانه هیچ کدوم از این عطرهایی که اسم بردین رو ندارم و همچنان اندر کف بوی مشک و عنبر هستم ، میخوام بدونم این دو تا چه بویی میدن که اینقدر توی ادبیات ایران بهشون اشاره و ازشون تعریف شده ؟! نمیدونم شاید چون قدیما مواد عطرسازی خیلی محدود بودن و بهترین هاشون هم احتمالاً مشک و عنبر بودن دیگه ! با احترام
یعنی مثلا این ماده قراره عطر نهنگ عنبری که به اون زیبایی و روح نوازی تو یه عطری مثل میستیک د اورینت گرلن کار شده رو به شیمیایی ترین شکل ممکن بازسازی کنه و برند ها تحت عنوان عطرایی مثل دیلان بلو ورساچه و سواژ بدن بیرون و ماهم مصرف کنیم و لذت ببریم و بگیم به به؟?
هرگز و هفتاد سال?
من همچنان مزخرف ترین ماده ی عطرسازی رو امبروکسان میدونم و یه تعداد عطر با برجستگی این نت رو که تست کردم نزدیک بود از دنیای عطر دست بکشم. حالا نمیدونم عطار کارایی مثل پورتره او لیدی و او د مغوی چقددد باید هنر داشته باشن که به این زیبایی بتونن چنین ماده ی غیرقابل تحملی رو به چنین شاهکارهای تا ابد دوست داشتنی تبدیل کنن.
او سواژ هم چون عطر یکی از عزیزترین دوستانمه دوسش دارم وگرنه قبل از اینکه اون بزنتش و بادید تحلیل فنی و این حرفا اصلا دوسش نداشتم.
کاش بتونن یه ماده ای جایگزین نهنگ عنبر کنن که واقعا درخور و لایق باشه نه این آزار دهنده ی تو مخی رو…
بسیار زیبا
سلام
عطری مشابه ساواج با ماندگاری بالا چی پیشنهاد میدین ؟
Prada Luna Rossa Carbon
کیوان عزیز ممنون از پست فوق العاده خوبت. میخوام بدونم توی ریفرنسهایی که نتهای عطر ها رو مشخص میکنن جایی که امبروکسان استفاده میشه به جاش عنبر میذارن؟ و اینکه در هرم عطر هرجایی میشه ازش استفاده کرد؟
معمولا نمیگن امبروکسان، میگن امبرگریس. اینکه در هر جای هرم بشه استفاده کرد رو نمیدونم. اما شواهد میگه بله میشه.
???
جالب بود ولی نمیدونم از بوی امبروکسان خوشم میاد یا نه چون از ساوج و لایت بلو خیلی بدم میاد ولی ادو مغوی رو دوس دارم، ساوج بوش برام خیلی مصنوعی و سردرد اوره، لایت بلو هم همینطور.