مقالات علمی عطر

اُزموتِک بهشتی برای همه شیفتگان عطرهای کلاسیک

از بین عطربازان ایرانی به جز اون دسته که زمان بیشتری رو برای تحقیق و جستجو در مورد عطر میذارن، کمتر کسی میدونه اُزموتِک (Osmothèque) چیه. اُزموتِک یک آرشیو بین المللی واقع در وِرسای فرانسه که عمده فعالیتش جمع آوری و حراست از میراث عطرهای مطرح تاریخ، چه قدیمی و چه متاخر هست.

این موسسه نقش بسزایی در روند تحقیقات و حرکت دنیای عطر داره و میشه اون رو مهمترین موسسه در حفاظت و مرمت این هنر و قابل استنادترین مرجع برای تاریخ عطرسازی دونست. خب تا اینجای مطلب رو خیلی از شما ممکنه بدونین، اما آیا میدونین چه کسی یا چه کسانی ایده اولیه تاسیس اُزموتک رو رقم زدن؟

اولین تلاشهای یک عطرساز برای تاسیس اُزموتِک تنها پایگاه رسمی نگهداری عطرهای مرجع

ایده اولیه این موسسه اولین بار توسط ژان کِرلئو (Jean Kerleo) در سال ۱۹۷۶ به جامعه عطرسازان فرانسه ارائه شد. کرلئو که در اون زمان عطرساز رسمی برند ژان پتو (Jean Patou) بود و عطرهای دیسکانتنیو شده این برند رو برای بازار آمریکا بازسازی میکرد، به تجربه پی برده بود که تاریخ عطرسازی مقوله ای بسیار حائز اهمیت هست.

این تاریخ میبایست محافظت میشد، اما نه تنها در اسم عطرها و شیشه های زیباشون، بلکه در فرمول عطرها و محصول نهایی؛ به همون اندازه تازه و زنده که انگار همون لحظه ساخته شده. بنابراین وی پیشنهاد داد که مطرحترین عطرهای کلاسیک که اهمیت ویژه ای در تاریخ داشتن رو با استناد به فرمول اصلیشون و با وفاداری به مصالح اصلی یا مصالح نزدیک به اونها، با کمک بهترین عطرسازها و بهترین شرکتهای عطرسازی بازسازی کنن. و اینگونه شد که کمیته متخصصین اُزموتک در سال ۱۹۹۰ شکل گرفت:

ژان کرلئو (Jean Kerleo)، ژان فرانسوا بلِین (Jean-Francois Blayn)، ریموند شایلان (Raymond Chaillan)، گای روبر (Guy Robert)، یوری گوتساتز (Yuri Gutsatz)، ریموند پولیکن (Raymond Pouliquen)، ژان کلود النا (Jean-Claude Ellena)، ژنین مونژن (Jeannine Mongin)، و هنری سِبگ (Henri Sebag).

اُزموتِک

پس از اینکه کرلئو بازسازی کلکسیون Ma Collection برای برند ژان پتو (Jean Patou) رو در سال ۱۹۸۴ به پایان رسوند، پیشنهاد بازسازی فرمولهای قدیمی برندهای دیگه هم بهش رسید: وُلنه (Volnay)، کوتی (Coty)، اف. میلو (F. Millot).

با این موفقیت و شهرتی که کرلئو در بازسازی فرمولهای فراموش شده بدست آورد، ایده ی اُزموتک توسط نهادهای رسمی متعددی مورد حمایت قرار گرفت و از اون مهمتر یک مقر در موسسه ایسیپکاISIPCA) ¹) بهشون اهدا شد که دانش آموزان عطرسازی نه تنها میتونستن تاریخ عطر، سیر تکامل هنر عطرسازی رو همزمان با تست اون عطرها مطالعه کنن، بلکه میتونستن در کارهای اُزموتک نیز همکاری داشته باشن.

اُزموتِک

تاسیس رسمی موسسه و موزه اُزموتِک

اُزموتک نهایتا به صورت رسمی در ۲۶ آوریل سال ۹۰ میلادی تاسیس شد. در اون زمان حدود ۴۰۰ عطر رو در آرشیوش نگهداری میکرد که قسمتی از اونها توسط متخصصین بازسازی شده بودن و قسمت دیگه ای توسط شنل، گرلن، لانوِن و کلکسیونرها به این موسسه اهدا شد.

امروز پس از حدود سی سال، بیش از ۳۰۰۰ عطر در آرشیو این موسسه وجود داره و این آرشیو توسط مدیر جدید این موسسه پاتریسیا دی نیکولای (Patricia de Nicolaï) مدیریت و محافظت میشه. اُزموتک همچنان با دعوت مهمانان به برنامه ها و سخنرانی ها در مورد تاریخ عطر و مواد خامی که در عطرهای قدیمی استفاده میشدن ادامه میده.

این موسسه امروز در نیویورک و یونان نیز شعبی داره که در اونها عطرسازان خبره ای چون کریستوفر لودامیل (Christophe Laudamiel) و استفانی باکوش (Stephanie Bakouche) سخنرانی میکنن.

اُزموتِک
نمونه عنبر نهنگ در آرشیو اُزموتک

برسیم به عطرسازانی که موسسین اُزموتک بودن:

عطرساز ژان کرلئو سازنده عطرهایی نظیر ۱۰۰۰، او دو پتو، و سوبلایم برای برند ژان پتو، لاکوست اوریجینال و فراگرنس بوستر برای برند لاکوست، و یوژی برای برند یوژی یاماماتو.

عطرساز ریموند شایلان سازنده عطرهایی نظیر اوپیوم و پور اوم برای برند ایو سه لورن، انائیس انائیس برای کاشاغل، پغفم دی اغمس برای برند هرمس (یا اغمس)، ژیوونشی ۳ برای برند ژیوونشی، سینیوریچی ۲ برای برند نینا ریچی، و بوشرون مردونه برای برند بوشرون.

عطرساز یوری گوتساتز عطرسازی که در پغفم دی موری (Parfums de Mury) شروع کرد و سپس به خانه عطرسازی رور برتراند دوپون (Roure Bertrand Dupont امروز این موسسه رو با اسم ژیوودان میشناسیم) پیوست و مدت مدیدی در این موسسه به عنوان عطرساز ناشناس فعالیت کرد. سپس در سال ۱۹۷۵ یکی از اولین برندهای نیش رو با اسم لی ژغدین غتغُوه (Le Jardin Retrouvé) تاسیس کرد که خودش صاحب و عطرساز این برند بود.

عطرساز ژنی مونژن در رور برتراند دوپن فعالیت کرد و جدا از سخنرانی های مشهورش، مطرحترین عطرش او دو سوا برای برند سیسلی هست.

عطرساز ریموند پولیکن در عین کار در لابراتوار هلنا روبینشتاین، عطرساز فیکس برندهای مولینکس و لوبن بود. سپس در لابراتوار شنل و بورژوا به کارش ادامه داد و نهایتا فعالیت شغلیش رو در کمپانی تاکاساگو به پایان رسوند.

عطرساز ژان کلود النا که برای همه اقشار عطربازها شناخته شده هست. جدا از کارهای مطرح این عطرساز برای برند هرمس (اغمس) میشه به عطر فرست برای برند ون کلیف ان آرپلز، عطر دکلریشن برای برند کارتیه، و او دو کامپَنی برای برند سیسلی اشاره کرد.

عطرساز ژان فرانسوا بلِین یکی از شاگردان ادموند رودنیتسکا و یکی از مدرسین در موسسه ایسیپکا بود و عطرسازان مطرحی در کلاسهای این استاد تحصیل کردند. همچنین وی برای مدت سه سال، نخستین مدیر موسسه اُزموتک بود. عمده فعالیت این استاد در زمینه مقالات و کتابها و تدریس بوده.

تنها اطلاعاتی که در مورد عطرساز هنری سبگ موجود هست اینه که وی برای مدت طولانی در کمپانی آی اف اف مشفول به کار بوده و فعالیتهایی هم در نوشتن کتاب داشته که از جمله میشه به کتاب فرمولیشن کازمتیک (Formulation Cosmetique) اشاره کرد.

عطرساز گای روبر سازنده شاهکارهایی نظیر مادام روشا، هرمس کلش دی اغمس، اکیپاژ دی اغمس، آمواژ گلد زنونه و مردونه، و همچنین نویسنده کتاب Les Sens Du Parfum بود.

همونطور که کاملا متوجه شدین، اُزموتک برای هر عطرباز یک بهشت حساب میشه. آرشیوی خارق العاده از نایاب ترین عطرهای تاریخ و از مطرح ترین اونها. مخصوصا برای کلکسیونرها و عاشقان عطرهای قدیمی این موسسه یک فرصت استثنایی هست، شاید هم نقطه عطف روند عطربازی یک نفر پس از بازدید این موسسه تغییر کنه!

برچسب ها
مشاهده بیشتر

نوشته های مشابه

6 دیدگاه

  1. اگه تاحالا انگیزه ی خیلی قانع کننده ای برای از نزدیک دیدنِ موزه های فرانسه و کاخ ورسای نداشتم الان به اون انگیزه ی اصلی و کافی رسیدم 🤤
    چون متاسفانه تکنولوژی مارو هنوز به انتقال احساسات بویایی از طریق بوییدن نرسونده..
    و اینکه مولینکس عطر هم میساخت!!؟؟ 😳😳😳

  2. امیدوارم بتونم یه روز این گنجینه رو از نزدیک ببینم
    هم من و هم همه کسایی که به عطرای کلاسیک میگن بوی پیرمرد پیرزن و حرم و بوی صابون. باشد که به راه راست هدایت شوند😂
    شمارشونو ندارید زنگ بزنم بپرسم آبدارچی نمیخوان …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا
Web Statistics
بستن
بستن

بلوک تبلیغ حذف شد

با غیرفعال کردن مسدودکننده تبلیغات از ما حمایت کنید