چکمه های گِل اندود و بدنهای تنومند: بررسی عطر موسک کوبلای خان

سرج لوتانس – موسک کوبلای خان (Serge Lutens – Muscs Koublaï Khan)

روایح برتر: مشک، روایح شرقی، سیوت، وانیل

جنسیت: مشترک بین مرد و زن

فصول استفاده: ترجیحا فصول سرد

موسک کوبلای خان برای من حکم دروازه خیبر رو داشت. سنگین بود از این در رد شدن، و زحمت زیادی داشت تا بشه باهاش اُخت گرفت اما وقتی این در رو باز کردم دیگه بقیه درها خود به خود باز شدن. ورود به دنیای عطرهای انیمالیک از دروازه ای چنین ستبر از مستحباته! یادمه اولین باری که تستش کردم رایحۀ سهمگینش از هر عطری برام سنگینتر بود. حتی مشک طبیعی هم به هیبت این عطر نمیرسید. نگو این صرفا بخاطر ناآشنایی من با نُتهای انیمالیک بود. به لطف برندهای نیش متعددی که این سالها بازار رو قبضه کردن، امروز کسی به اون حد که من برای هضم موسک کوبلای خان زحمت کشیدم سختی نمیکشه چرا که روایح انیمالیک این روزها دوباره رو بورس هستن و شما یا توی ترکیب عطر یا به عنوان ترکیب اصلی عطر میتونین به کرات بوشون رو حس کنین.

داشتین فکر میکردین دیگه از دست عطرهای انیمالیک و نُتهای حیوانیِ کیوان خلاص شدیم آره؟ نه هنوز کار دارم باهاتون و تازه رسیدیم به مرکز ثقل این عطرها و قراره باز هم نمونه هایی رو از همین روایح بررسی کنیم تا برسیم به قسمت دوم نُتهای انیمالیک. دیگه روند کار ما تو سمور اینطوریه دیگه؛ موضوعات رو بدون نقص و حرفه ای به زور به خوردتون میدیم تا هر مطلب غلطی که سایتهای فارسی عطر تو این سالها رو ذهنتون خش انداختن رو پاک کنیم.

برای بررسی عطرهای سرج لوتانس همیشه باید سال تولیدشون رو در نظر بگیریم. چرا که خیلی از عطرهای این برند نقش مرجع و پدربزرگ رو برای عطرهای بعد از خودشون دارن. موسک کوبلای خان هم تو زمانی بیرون اومد که عطرهای اقیانوسی مردونه و گلی و چوبی زنونه بازار سالهای قبل از ۲۰۰۰ رو تسیخیر کرده بودن: سال ۱۹۹۸٫ برای اینکه بهتر متوجه بشین که چقدر ذائقۀ کلی با این عطر فرق داشت چند تا از عطرهای مطرح که اون سال بیرون اومدن رو براتون نام ببرم بهتره: بولگاری بلک، ژیوونشی پی، هوگو باس باتِلد، کلینیک هپی زنونه، گوچی اِنوی مردونه، موسکینو اواُمو، باربری تاچ زنونه، کنزو جانگل مردونه، ایو سه لورن لایو جَز…

برسیم به قوبلای خان مغول (۱۲۹۴ – ۱۲۱۵ میلادی)، نوادۀ چنگیز خان. خب تاریخ ما با حُب و بغض نوشته شده و اونچه منِ دهه شصتی تو مدرسه خوندم امروز به هیچ وجه ارزش استناد نداره. یادم نمیاد هرگز تو منابع فارسیِ نوشته شده تو ایران از مغولها به خوبی یاد شده باشه اما این حقیقت رو هم نمیشه انکار کرد که یکی از دوره های تجّلی و ترّقی هنر ایرانی همین دورۀ مغول بوده. خاناتی که بهشون وحشی و سفّاک لقب میدادیم در واقع بزرگانی بودن که ورای هنر رزم و کشور گشایی و زندگی تو شرایط نامساعد و ناممکن جویِ حواشی صحرای گوبی، همیشه چشمِ تحسین به هنر داشتن. بی دلیل نیست که اسامی اونها توی دنیای عطر سرمنشا الهامات بزرگی چون همین عطر موسک کوبلای خان شد.

بدنهای ورزیده، تنومد، عرق کرده و گرمِ کوره راهی که پیمودن. بخار نفس اسبها از بینیهاشون بیرون میاد. بوی راه و بوی بدنهای پوشیده زیر خزها و پوست گوزن. همه چیز خیلی بم به نظر میرسه و ضخیم؛ مثل آوازهای حلق-خوانی¹ مغول. همه چیز توی دنیایی فانتزی و خیالی شکل گرفته اما واقعی تر از بیداری هست و حس جهان گمشده و عهد کهن و کاخهایی که با مشعلها روشن میشن رو میده. لوتانس و یار غارش، کریستوفر شلدریک، توی ساخت این عطر ذره ای کم نذاشتن. به همین دلیل حجم نتهای انیمالیکِ موسک کوبلای خان از حد انتظار و تحمل هر کس بالاتر هست. هیچ افقی راهشون رو سد نکرد و به همین دلیل ترکیبی ساختن بی اندازه حجیم و چگال که شروعی به شدت چرک و حیوانی، و بستری مُشکی، چرم مانند و چوبی، وانیلی و کهربایی با طعم گل داره که در عین رایحۀ قدرت-پرستانه ش بویی صمیمی و خوش رو توی نهانش حس میکنین. بویی شبیه ذرت کبابی، شمع طبیعیِ موم عسل و چربی حیوانی که در ابتدا زننده و خشن هست اما وقتی مشک توی فرود یک تنه بازی رو دست میگیره و شما هم به بوش عادت میکنین، حس اروتیک قدرتمندی رو بیدار میکنه. یکی از جسورانه ترین عطرهایی که تا بحال دیدم و در عین حال مرجع بلامنازعۀ عطرهای حیوانی.

★★★★★

1. تکنیکی بسیار خارق العاده و متفاوت از آوازخوانی مغول که توسط عضلات گلویی صدایی اره مانند و بسیار بم تولید کرده و شعر میخونن. میتونین با سرچ یا کلیک روی Throat-singing نمونه این آواز رو تماشا کنین.