گرچه قدمت گروه بندی عطرها تو دسته های هفتگانه (گـُلی، شرقی، شیپغ، چوبی، آروماتیک، چرم، مرکباتی) نسبت به طول تاریخ عطر مقوله ای نو بحساب میاد، نمیشه سن و سال دستۀ عطرهای شرقی رو نادیده گرفت. این گروه شامل عناصری هست که از دیرباز توی تاریخ چند هزار سالۀ عطر به صورت بخور حضور داشتن و بعدها که عطر به صورت مایع تولید شد جزو عناصر کلیدی بودن. مهمترین خصیصۀ این گروه گرمی، دعوت کنندگی، تاکید روی فضای اگزوتیک و غنای احساسی هست که از ترکیباتی با نتهای قدرتمند حیوانی مثل مُشک، نُتهای شیرین مثل وانیل، و نُتهای انگمی (صمغ) و درختی مثل عود و سندل بدست میان. بسته به ترکیب بندی عطرهاش گروه شرقی به چند دسته تقسیم میشن:
گروه شرقی (Oriental): این گروه سردسته محسوب میشه و نسبت به زیرمجموعه های خودش دارای رایحه ای مستحکم، معطوف به هدف و البته ساده تر هست. پایۀ عطرهای این دسته از مولکولهای درشت مثل وانیل، مشک و صمغها تشکیل شده. از عطرهای گروه شرقی میشه به Frederic Malle Musc Ravageur – Jesus del Pozo Noble Musk Night – Cartier Must de Cartier اشاره کرد که توی ترکیبشون نُتهای حیوانی قدرتمند در کنار اکورد کهربا قرار میگیره. همچنین عطرهایی چون Guerlain Shalimar Extract با وانیل غالب در اکورد کهربا به همراه نت زنبق حالتی گُلی وانیلی داره اما طبق رای اکثریت منابع این عطر شرقی محض شمرده میشه. عطری چون Azzaro Pour Homme Elixir هم با دوز بالای نت کورمارین (ماده ای که به وفور در دانۀ تنکا وجود دارد و عنصر اساسی عطرهای گروه Fougère هست)، عطر Escada Pour Homme با ترکیب الکلی دارچینی، Amouage Opus VII با حالتی گُلی و حیوانی، و در نهایت عطر Mona di Orio Ambre جزو این دسته هستن.
گروه شرقی ادویه ای (Oriental Spicy): نتهای ادویه ای توی ساختار کلی عطرهای شرقی نقش مهمی دارن چرا که فضای گرم، عمیق و نسبتا شیرین این نتها بستر لازم برای شکل گیری هویت شرقی رو فراهم میکنه. نتهای بارز ترکیبات شرقی ادویه ای دارچین، زیره، میخک، جوزهندی، زردچوبه، زعفرون و اکوردهای ادویه ای هستن که بسته به شدت و میزان استفاده تو ترکیب عطرها میتونن گرم بوده یا تمایل به خنکی داشته باشن. تعدادی از شناخته شده ترین عطرهای این گروه شامل این موارد میشن: Giorgio Armani Code و YSL Opium Pour Homme که انیسون ستاره ای رو تو ترکیبشون دارن، YSL Black Opium با قهوه و فلفل صورتی این فضا رو ساخته، Tauer Parfums 02 L’Air du Desert Marocain ترکیب کهربایی به همراه زیره سیاه و بستری کلاسیک، Amouage Fate Man فضای دودی و زیرۀ سبز ،Tom Ford Tobacco Vanille ترکیب ادویه ای و وانیلی، Dior Fahrenheit Parfum با شیرین بیان و وانیل قدرتمند در بطن ترکیب، CK Obsession Woman که بمب ادویه و فلفل هست، درست مانند Lorenzo Villoresi Piper Nigrum که ترکیبی جسور و ادویه ای و سوزان از میخک، فلفل، جوزهندی و انسیون داره.
گروه شرقی چوبی (Oriental Woody): این دسته از ترکیبات رابطۀ نزدیکی با مادر خود، عطرهای شرقی، دارن چرا که قلب اصلی این عطرها همون عناصر قدرتمند تشکیل دهندۀ عطرهای شرقی صرف است که با نت چوبی غنی تر شدن. تو ترکیب عطرهای شرقی چوبی به طور متداول از چوبهای گرم و چگال مانند گائیاک، عود، سندل و وتیور استفاده میشه. و نتهای چوبی سوزنی برگ مانند سدروس، کاج، نراد و سرو معمولا تِم شرقی چوبی/رزینی رو میسازن. جدا از نتهای چوبی، اکوردها و نتهای بخور که گرایش چوبی دارن نیز تو ساختار عطرهای گروه شرقی چوبی بکار میرن. YSL Belle d’Opium که تم شرقی رو با چوب سندل غنی میکنه جزو این دسته هست. از این گروه میشه به عطرهای Guerlain Samsara – Lorenzo Villoresi Sandalo – CK Obsession Man نیز اشاره کرد که با بازی چوب سندل روی بستر شرقی عطر رو غنی میکنن. برای نمونه های عودی تم شرقی چوبی میشه به عطرهای YSL M7 Oud Absolu – LM Parfums Black Oud – Maison Francis Kurkdjian Oud اشاره کرد که با نت عودی قدرتمند روی بستر نتهای شرقی ساختار بندی شدن. جدا از نتهای چوبی برخی نتهای غیر چوبی هم توی ترکیب چوبی نقش مهمی دارن. یکی از مهمترینِ این نتها پچولی هست. عطرهایی که از این نت در ساختارشون استفاده شده از حالتی gourmand (خوراکی مانند) و خاکی و چگال برخوردار هستن. برای نمونه عطرهای Jovoy Psychédélique – Paco Rabanne Black XS Man – Histoires de Parfums 1740 – Estée Lauder Sensuous Noir همگی دارای این حالت خوراکی کهربایی هستن که از نت پچولی نشأت میگیره. چنانچه گفتیم نتهای بخور نیز تو تعیین مسیر عطر به سمت گروه شرقی چوبی میتونن ایفای نقش کنن. بسته به نوع بخور در عطر، ترکیب میتونه گرم باشه مثل Tauer Parfums 05 Incense Extreme – Amouage Interlude Man یا خنک باشه مثل DSQUARED² He Silver Wind Wood.
گروه شرقی فوژه (Oriental Fougère): عطرهای زیرمجموعه فوژه همگی در یک خصیصه مشترک هستن و اون نقش بارز کومارین در بطن ترکیبه که حالتی مخملی، کمی علفی و سبز و گرم رو به ترکیب اهدا میکنه. اکورد فوژه فضایی غربی و اروپایی داره و به این منوال عطرهای این دسته کمتر از باقی اعضای مجموعه شرقی گرایش به شرق دارن. نکته ای که نیاز به ذکر هست مردانه بودن نت کومارین است که به اکثر عطرهای گروه فوژه ماهیتی مردونه، یا یونیسکس با گرایشی مردانه میده. از عطرهای این گروه میشه به Lancome Hypnôse Homme – Marly Pegasus – VersaceDreamer – Roberto Cavalli Black اشاره کرد. عطر مشهور Joop! Homme ترکیبی دارچینی گُلی داره و عطر Hermès Elixir des Merveilles که از عطرهای زنانۀ این گروه قلمداد میشه حالتی کاملا یونیسکس داره.
گروه شرقی گُلی (Oriental Floral): بر خلاف گروه شرقی فوژه، گروه شرقی گُلی به دلیل ترکیب فلورال (گلی) گرایش شدیدی به زنانگی داره، به طوری که اکثریت چشمگیری از عطرهای این گروه رو عطرهای زنانه تشکیل میدن. اکثریت این گروه رو گلهایی با ترکیبات ایندولیک (مانند گاردنیا، گل مریم، یاس، و از این دسته گلهای سفید) تشکیل میدن، و یا در کنار نتهای شرقی ترکیب گلهای پودری چون زبنق یا هلیوترپ قرار میگیره. از این گروه میشه به Jean Paul Gaultier Clasique Woman – Valentino Valentina – Tom Ford Black Orchid – Xerjoff 1888 – Viktor&Rolf Flowerbomb – Lady Gaga Feme – Bvlgari Jasmin Noir – Chanel Coco Parfum – Givenchy Ange ou Demon – Serge Lutens A la Nuit اشاره کرد. کاملا مشهوده که به دلیل گستردگی تنوع در نتهای گُلی و هماهنگی پذیری گلها با روایح گرم و شیرین شرقی، تعدد عطرای این رده بسیار بالاست در حالی که تنوع بویایی پایینی دارن.
گروه شرقی وانیلی (Oriental Vanilla): برسیم به شاه عطرهای شرقی، گروه شرقی وانیلی. این دسته عموما دارای عطرهای شیرین و خوشمزه است که از ترکیب نتهای شرقی مثل چوبها، رزینها، مشک، گلها، و اکورد کهربا با نتهایی که بستر وانیلی دارن (مانند وانیل، کارامل، نتهای شیرین مانند اکورد کیک، کرم بروله، اکوردهای بیسکوئیت، خامه و شیر، مارشمالو، تافی، شکر، شکلات، عسل، بادام، کره، شکلات پرالین) تشکیل میشه. به این منوال اکثریت عطراهای این دسته دارای حسی خوراکی مانند و شیرین هستن و به همین دلیل این دسته خیلی پرطرفدار هست. از عطرهای این گروه میشه به Geurlain Le Petit Robe Noir اشاره کرد و همچنین به Serge Lutens Un Bois Vanille که هر دو نت بادام رو دارن، به Diesel Loverdose برای نت وانیلش. عطر Montale Intense Café نیز وانیل رو به همراه قهوه و کاکائو به نمایش میذاره. عطرهای Christian Dior Fève Délicieuse – Thierry Mugler A*Men Pure Havane – Bond No. 9 I love New York for All همگی نت کاکائو و وانیل رو با دوز بالا ارائه میدن. همچنین کلید موفقت کل سری Angel از برند Thierry Mugler در ارائۀ بجای نت کارامل هست؛ درست مثل Prada Candy.
سلام
خیلی متشکرم از مطلب بسیار مفیدتون آقا کیوان
همیشه فکر می کردم عطر شرقی = عطر عربی! اصلا فکر می کردم این عطرها رو می سازن برای اعراب پولدار عطر دوست. اما با تجربه یک عطر واقعا دوست داشتنی تلنگری بهم زده شد! :
Lorenzo Villoresi Piper Nigrum
یک عطر فوق العاده ادویه ای شرقی که جز ایتالیایی ها که استاد استفاده از ادویه ها و اسانس ها هستند ، شاید کسی نمی تونست اینجور ماهرانه کار رو از آب در بیاره.
همچنین تو دسته آخر جای خالی یک عطر فوق العاده دیده میشه: Monsieur Frederic Malle . یک شاهکار از دسته شرقی وانیلی با حکم فرمایی بی چون و چرای پچولی دوست داشتنی
دسته بندیتون بسیار عالیست و تشکر به خاطر زحماتی که برای نگارش این مطالب کشیدید
متشکرم
دسته بندی ها خوب بود و عالی،منتظر معرفی دسته بندی های دیگه ام هستیم✌
خوندن کامنت ها هم خالی از لطف نبود ..?
فقط دسته بندی گلی مونده که باید بنویسم
یا خدا من بقیه ی دسته بندی ا رو نخوندم??? الان راحت میتونین حکم اعدامو صادر کنین??
همشون تو قسمت “دانستنیها” هستن
عاشق دسته بندی اخری هستم مخصوصا نت کاکائو و شکلات تو عطر اما خیلی این دو تا نت تنوع کمتری نسبت به نت های دیگه دارن خیلی کمهههههه واقعا ادمو ازار میده. با نت شکلات عطر pardon و با نت کاکائو عطرای borneo 1834 و velluir de nut و از دیور feve delecius و از گرلن Llnstant de guerlain pour homme eau extreme هست فک نکنم بیشتر ایز اینا باشه.
دستت درد نکنه عالییییی واقعا استفاده کردم
درود و تشکر
عطر شرقی هم داریم که بوی غالبش چرم باشه؟
اون میره تو گروه چرم
بسیار عالی و ممنون بابت زحمات
به به. به عنوان کسی که خیلی جدید علاقه مند به بو کردن فعال و لذت بردن شده، خیلی خوشحال شدم که چند تا از بهترین عطرهای این متن رو بو کردم! مرسی که انقد ساده و دقیق برامون مینویسین.
عالی بود کیوان عزیز. من به شخصه اینجور پستها رو بیشتر از ریویوی عطر دوست دارم. خیلی لذت بردم
شکرخدا شرقی شد خوردنی خوشمزه و چوبی وبخوری همه چیز داره که ایول ولی فکرش نمیکردم dreamer فوژغ باشه بیشتر شرقی گلی میدیدمش با تمی تنباکویی
تشکر فراوان بابت این پست های آموزنده و بسیار مفید.
در صورت امکان چندتا ویدیو بررسی از عطرهای خوب دسته شرقی وانیلیروی سایت قرار بدید.
سپاس
جناب کیوان،ضمن تشکر از زحمات.
چیزی به نام عطر تلخ داریم؟اگر با این عنوان هست،
می توانید نمونه هایی بفرمایید.با تشکر.
شما میتونین یه بوی تلخ نام ببرین؟ هر بویی، خارج از عطر حتی
پاسخ خیلی دقیق وقانع کننده ای بود.
اگر بخواهیم انچه که مصطلح است را درنظر بگیریم به کدام گروه بویای نزدیکتر می شود؟
متشکرم
دقیقا متوجه نشدم. سوال رو کامل مینویسین؟
فکر میکنم که دارم اینجا را با سوالم شلوغ وبی نظم می کنم اینجا را.
ان چیزی که در ذهنم هست بخاطر عدم تسلط به مفاهیم عطری ،مبهم است.می خواستم کمک کنید که روشن تر شود.
عطری که تداعی کننده تلخی باشد.یا تداعی کننده فضای تاریک وتلخ.
دربعضی از نوشته های اماتوری چنین چیزی از تعریف درباره عطر را دیده ام.ولی همچنان که بصورت دقیق گفتید،تاریکی وتلخی که بو نیست.
می خواستم ببینم که عطر هایی هست که این فضا ها را به ذهن متبادر کند؟
ببخشید زیاد شد وشاید جایش هم اینجا ودر این متن نبود.
اتفاقا برعکس. این کامنتها رو ما دوس داریم! هر چی میتونین بیشتر کامنت بذارین چون با همین کامنتا قرعه کشی میشه
خب برگردیم به موضوع خودمون. من سوالم رو اونطوری پرسیدم که مقدمه سازی کنم برای اینکه بگم ما هیچ توصیف دقیقی از حس بویایی نداریم برای همین از تعابیر حسهای دیگه استفاده میکنیم. مثلا تلخ شیرین ترش مال حس چشایی هستن، سبز، تاریک، روشن مال بینایی هستن، مخملی، زبر مال حس بساوایی و الی آخر
اما اینکه عطر تلخ داریم بله داریم. هر عطری که حس تلخی بده بهتون. مثلا لالیک مشکی عطر تلخی هست یا کارُن یاتاگان
چه مشوق های خوبی!!حالا غیر از مشوق ها ادم از نوع مواجه حرفه ای ومحترمانه به وجد می آید.آن هم در فضای فروشگاه های عطر که نوعا کاسبکارانه و بعضا توهین امیز البته بصورت زیر پوستی ،برخورد می کنند.
چرا برخلاف شنوایی وبینایی و حتی لامسه،ما توصیفی از حس بویایی نداریم؟در علم پزشکی قطعا بررسی های فیزیولوژیکی از حس بویایی شده است؟؟
این تقسیم بندی های اکورد و گروه ها بر چه اساسی است؟
اصلا ببخشید تفاوت گروه وآکورد چیست؟
اگر منبعی که به زبان بیسوادی توضیح بدهد هست،بفرمایید.
البته مطالب سمور را پی گیری می کنم ولی فکر میکنم که سطح دانش عطری ام کمتر ست ونیاز به پیش نیاز هایی دارد
ببخشید اگر زیاده روی شد.تخثیر!!خودتانست.
اگر جایی دیگر باید کامنت بگذارم بفرمایید که باعث بی نظمی نشود.متشکرم
محسن جان شما چرا اصرار داری از کامنت گذاشتن فرار کنی؟! همونطور که گفتم کامنت برای ما مهمه و برای شما هم ممکنه خوش شانسی بیاره و تو قرعه کشی برنده شین
خب برگردیم سر موضوع، برای حس بویایی واژه نداریم چون خیلی خیلی پیش از اختراع زبان حس بویایی انسان از اهمیت افتاده بود و انسان روی حس بیناییش تکیه کرده بود. بنابراین لزومی ندیدن که واژه های متعددی براش بسازن
منظورت از “این تقسیم بندی های اکورد و گروه ها بر چه اساسی است” رو متوجه نشدم. منبع فارسی که اصلا پیشنهاد نمیکنم چون بدون استثنا یا غلط هستن یا ناقص توضیح دادن. منبع انگلیسی اگه بخوای هست. هم حرفه ای هم ساده
اتفاقا از بوی انک نواغ ،لالیک مشکی،به این سوال رسیدم.یاتاقان را هم دارم .با این توضیح مجددا تست می کنم.
توصیه ای دارید که بهتر بوی یاتاقان را حس کنم؟
یا کلا توصیه ای برای درک بهتر بو ها دارید؟
البته مقالات گروه های بویایی را خوانده ام ودارم می خوانم.
بیشتر دنبال سامان دادن به درک خود از عطر هستم.
تشکر مجدد.
تنها توصیه م اینه که مرتبا عطر تست کنی و عطرها رو با هم مقایسه کنی و رویوهای تو فرگرنتیکا رو بخونی
کیوان خان ما روده دراز و شماهم اهل لطف…
تفاوت گروه واکورد در فرگرنتیکاکه ذکر شده چیست؟اصلا به چه معنی است؟
لطفا با ادبیات عطری درحد مقدمات و دبستانی توضیح بفرمایید که مبهم نباشد.
چطور می شود در بو کردن عطر ها این را تفکیک کرد.با توجه به ضعف قدرت تشخیص بویایی.
ببینین اگه منظورتون از گروه این گروههای هفتگانه هست خب اینا فقط برای دسته بندی عطرها ساخته شدن و از اونجایی که قدیمی هستن وقتی به عطرهای مدرن میرسن دچار نقص میشن. اکورد اما یه چیز دیگه هست. توی پست کهربا و عنبر تو هر دو قسمتش توضیح دادم معنی اکورد رو
البته در باره توضیح شما درخصوص علت عدم توسعه حس بویایی قانع نشدم.
خب الان با این توسعه علم پزشکی و روش های ازمایشگاهی تکنولوژی مرتبط که درحد سوادم هم نیست،هنوز تبدیل بو وشامه و حس ان به مفاهیم غیر انتزاعی وقابل فهم و ملموس نیست.یعنی پزشکی در بررسی شامه چقدر پیشرفت کرده.
طبیعتا این درک از پزشکی برای کسانی مثل شما که یا کار اصلی ویا سلیقه جدی شان عطر ست مهم باید باشد .و پیگیر این فیلد باید باشید .
اصلا در پزشکی ،تخصص بویایی هست؟اطلاعی دارید؟
خب ببینین توی علوم پزشکی وابسته به حس لامسه ما واژۀ “مخملی” رو چقدر میشنویم؟ تقریبا اصلا چرا که این واژه برای ابراز حس ما از لمس سطحی هست که حس نرم و مخمل مانند بهمون میده. توی بویایی هم همینه. پزشکی نمیتونه برای ما واژگانی درست کنه که باهاش توصیف کنیم. این کار رو نهایتا ادیبها و نویسنده ها میتونن بکنن
گفتین قانع نشدین. خب بذارین اینطوری بگم. انسان هم مثل حیوانات روزی روی چهار پا حرکت میکرد و بینیش نزدیک زمین بود و از حس بویاییش مدد میگرفت. اما بعد روی دو پا ایستاد. بینی از زمین دور موند و در عوض چشم در ارتفاعی بسیار مناسب قرار گرفت که تسلط به پیرامون رو به انسان داد. علت اینکه افراد نابینا گوش تیزی دارن اینه که در فقدان یک حس بدن به طور اتوماتیک به حواس دیگه متکی میشه
به نظرم حس تلخی و شیرینی تو عطر بستگی به برداشت ادما داره. به شخصه بوی بادوم به نظر من بوی تلخی هست. توی عطر ها هم کارایی که اوک ماس و وتیور توشون به کار رفته یه حس تلخ-سبز و چوبی رو حداقل به من القا میکنه
با سلام و خسته نباشید،
کیوان خان به نظرتون lddm تاور به گروه شرقی چوبی بیشتر از شرقی ادویه ای تعلق نداره؟
بستر این عطر گرچه تم چوبی هم داره اما ساختار کلیش کهربا و ادویه هست
میتونه یک عطر تو سال های مختلف ساختارش اساسا تغییر کنه؟
تا حالا عطری این قضیه رو تجربه کرده؟
چون من نسخه ۲۰۱۷ این عطر رو دارم، وتیور و غان خیلی بارزتر از زیره و ادویه هاست هست.
کسی میتونه راهنمایی کنه؟
ممکنه یه تغییراتی بکنه اما نه خیلی اساسی